Problemem o zasadniczym znaczeniu jest możliwie wczesne i trafne
Odczytywanie procesów różnicowania się zadań w szkolnictwie, wyodrębnianie się nowych ról oraz przygotowywanie nowych specjalistów. Problem ten staje dzisiaj w całej ostrości przed systemami szkolnymi. Jak ktoś trafnie zauważył, dziś kształcimy nauczycieli, którzy będą pracować jutro dla zadań na pojutrze. Wiadomo też chociażby w świetle doświadczeń ostatnich kilku lat jak wiele trudności napotykają próby .sprecyzowania zadań w ramach projektowanej specjalności, określenie profilu tej specjalności, zakresu niezbędnej wiedzy i umiejętności oraz metod w programach kształcenia i doskonalenia. Jeśli chodzi o nowe specjalności, to szczególnego znaczenia nabierają tu problemy związane z relacją: nauczyciel nauka. Dla systemu kształcenia ustawicznego istotne znaczenie będą miały prace prognostyczne nad wizją zawodu nauczycielskiego w latach dziewięćdziesiątych, dwutysięcznych. Wydaje się, że w szkole przyszłości, której struktura, organizacja i funkcje będą uwzględniały zróżnicowane potrzeby wychowania, opieki i nauczania, nastąpi rozdział czynności między personelem nauczającym a personelem, do którego funkcji będzie należeć organizacja opieki i wychowania. Sądząc na podstawie dotychczasowych trendów rozwojowych, w szkolnictwie przyszłości ukształtują się następujące podstawowe grupy pracowników: Specjaliści związani z nauczaniem, wychowaniem i opieką nad dziećmi i młodzieżą (w pojęciu nauczyciela specjalisty nastąpią zapewne istotne zmiany: niektóre kategorie nauczycieli mogą zaniknąć, powstawać 'będą specjalności nowe).