Inne tematy

POZIOM ŚWIADOMOŚCI

Wydaje się również, że im niższy poziom świadomości i krytycyzmu danej społeczności, tym – ogólnie biorąc – lepszy klimat do kształtowania się i funkcjonowania przeróżnych pozornych autorytetów oraz większy kult autorytetu i prestiżu urzędowego. Nie należy — jak sądzę — łudzić się, że kiedykolwiek pojawi się tak wysoce świadome społeczeństwo, iż zaniknie wszelki kult autorytetu lub prestiżu. Engels pisał: „organizacja społeczeństwa przyszłości dopuści autorytet tylko w granicach nieuchronnie zakreślonych przez stosunki wy­twórcze”. Można by na tej podstawie spodziewać się zaniku autorytetów charyzmatycznych i im podobnych, natomiast prestiż, który jest w po­ważnym stopniu uwarunkowany względami emocjonalnymi, będzie się chyba nadal utrzymywał.