Coraz trudniej jest podtrzymać tezę przywiązaniu nauczyciela do jednej specjalności

Dokonujące się dynamiczne zmiany w szkolnictwie wymagają większej ruchliwości zawodowej nauczycieli i możliwości ich przekwalifikowywania się. Nie jest też konieczne przywiązywanie nauczyciela do jednej roli. Ani ze względu na potrzeby szkolnictwa, ani ze względu na jego dobro. Tu pojawiają się zupełnie nowe problemy w systemie kształcenia ustawicznego. Jak umożliwić nauczycielowi przygotowanie się do zmiennych zadań i ról? W dotychczasowych badaniach pedeutologicznych wiele uwagi poświęcono poszukiwaniom odpowiedzi na pytanie, jaki p o- winien być nauczyciel. Pytanie to odnoszono jednak do całego zawodu nauczycielskiego, do wszystkich rodzajów specjalności i ról wykonywanych w oświacie, do nauczyciela „w ogóle”. Wybór pożądanych cech był wynikiem poglądów na rolę społeczną nauczyciela, poglądów ideologicznych, systemu dydaktyczno-wychowawczego, dziedzin wiedzy, z pozycji których rozpatrywano osobowość nauczyciela. Do dziś ideał nauczyciela rozpatrywany jest jako względnie jednolity zespół cech obejmujących całą kadrę pedagogiczną. Wzorzec ten, niewątpliwie pożyteczny, nie spełnia jednak dostatecznie swoich funkcji instrumentalnych i dlatego stajemy wobec potrzeby rekonstrukcji modelu nauczyciela. Model ten powinien być wyrazem tych potrzeb i wymagań społecznych wobec systemu szkolnego, które powstają na tle zmian naukowo-technicznych, społeczno-politycznych i kulturowych. A więc powinien obejmować przygotowanie nauczyciela do zadań zawodowych i do pracy w środowisku społecznym, do umiejętnego współdziałania z ludźmi w procesie pracy, ciągłego rozwoju nauczyciela, jego światopoglądu, systemu uznawanych wartości, rodzajów potrzeb, motywów działania itp.